Jump to content

Էմերիխ Շաֆրան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էմերիխ Շաֆրան
Ծնվել էմայիսի 25, 1883(1883-05-25) կամ 1883[1]
ԾննդավայրՎիեննա, Ավստրո-Հունգարիա և Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[1]
Վախճանվել էհոկտեմբերի 10, 1962(1962-10-10)[2] կամ 1962[1]
Մահվան վայրՎիեննա, Ավստրիա և Վիեննա, Ավստրիա[1]
Քաղաքացիություն Ավստրո-Հունգարիա,  Ավստրիա և  Նացիստական Գերմանիա
ԿրթությունՎիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություննկարիչ, արվեստագետ և գծանկարիչ

Էմերիխ Շաֆրան (գերմ.՝ Emerich Schaffran, մայիսի 25, 1883(1883-05-25) կամ 1883[1], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա և Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[1] - հոկտեմբերի 10, 1962(1962-10-10)[2] կամ 1962[1], Վիեննա, Ավստրիա և Վիեննա, Ավստրիա[1]), ավստրիացի նկարիչ, գրաֆիկ նկարիչ, արվեստի պատմաբան, համագործակցել է Անեներբեի հետ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սկզբում նա բանակում ծառայել է որպես սպա, այնուհետև նվիրվել է արվեստին և 1906-1909 թվականներին Վիեննայում սովորել է հնագիտություն ու արվեստի պատմություն, այնուհետև սովորել է Մյունխենում Հանս Լիտցմանի հետ։ Նա Վիեննայի սեցեսիայի ներկայացուցիչ էր։ 1914 թվականից Ստորին Ավստրիայի ցամաքային թանգարանի գիտաշխատող և վարող էր[3]։ Եղել է Առաջին աշխարհամարտի մասնակից, լուրջ վնասվածքներ է ստացել։ 1924-1946 թվականներին դասավանդել է Վիեննայում։

1930-ական թվականներին հանդիպել է Ազգային սոցիալիստական շարժման ներկայացուցիչների հետ և սկսել է հրատարակել հոդվածներ ու աշխատանքներ, որոնք նվիրված են մաքուր գերմանական արվեստին։ Նա նաև սկսել է համագործակցել Անեներբեի հետ, 1938 թվականի մայիսի 15-ին՝ անշլյուսից անմիջապես հետո, առանց Հիմլերի հրահանգների Վիեննայում բացել է գերմանական արվեստի ուսումնական և հետազոտական բաժին, որը փակվել է այդ տարվա վերջին[4]։ Ժամանակի ընթացքում Շաֆրանի հարաբերությունները նացիստների հետ վատթարացել են, 1943 թվականին նրան վերցվել է Վիեննայի գեստապոյի հսկողության տակ[5]։

1941-1948 թվականներին նա աշխատել է որպես Դորոթեում աճուրդի Վիեննայի արվեստի ոլորտի մասնագետ-խորհրդատու և հուշարձանների հարցով բյուրոյի աշխատակից։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

(թերի ցուցակ)

  • Die niederösterreichischen Stifte. Wien : A. Hartleben, [1925].
  • Entwicklungsgeschichte der Stile in der bildenden Kunst. Wien : A. Hartleben, 1925.
  • Führer durch die wichtigsten öffentlichen und privaten Kunstsammlungen und Galerien in Wien. Wien : Steyrermühl, [1928].
  • Wien. Wien : Steyrermühl, [1930].
  • Kunst der Langobarden in Italien, Jena, Diederichs, 1935.
  • Geschichte der Langobarden (Deutsches Ahnenerbe, Reihe C: Volkstümliche Schriften, Bd. 6). Leipzig, v. Hase & Koehler, 1938.
  • Langobardische und nachlango- bardische Kunst in den deutschen Ostalpen. Mannus 30 (1938).
  • Vormärzliches Wien. Wien : Luser, 1939.
  • Der Radstädter Tauern. Wien : Luser, 1940.
  • Kirche Karnburg (Kärnten). München : Schnell & Steiner, 1940.
  • Kunstgeschichte Österreichs. Wien : Hollinek, 1948.
  • Die Wachau. Wien : Deuticke, 1948.
  • Die Baustile Europas. Wien : Prachner, 1949.
  • Frühchristentum und Völkerwanderung in den Ostalpen, in: AfK 37, 1955.
  • Die vorromanischen Wandmalereien in der St. Prokuluskirche zu Naturns (Vinschgau, Südtirol). Innsbruck : Wagner, 1958.
  • Kunstdenkmäler Wiens. Wien : Birken-Verl., 1958.
  • Stuckfragmente aus der Pfarrkirche in Suhr bei Aarau. Erlangen : Dt. Inst. f. Merowingisch-karolingische Kunstforschung, 1959.
  • Dictionary of European art. London : Owen, 1959.
  • Der Inquisitionsprozess gegen Paolo Veronese, in: Archiv für Kultur-Geschichte 42 (1960), Nr. 2.
  • Die Porta Hungarica von Petronell bis Wolfsthal. Wien : Bergland Verl., 1960.
  • Frühchristliche Mosaiken. München : Knorr & Hirth, 1961.
  • Taschenlexikon der Kunst. Berlin : Verl. Lebendiges Wissen, 1964 (բազմիցս արտատպվել է)
  • Ägyptische Malerei. Stuttgart : Parkland-Verlag, [1978] (բազմիցս վերատպված տարբեր լեզուներով)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
  2. 2,0 2,1 2,2 RKDartists (նիդերլ.)
  3. Deutsche biographische Enzyklopädie (2007). S. 751.
  4. Kater, Michael. Das «Ahnenerbe» der SS, 1935—1945: ein Beitrag zur Kulturpolitik des Dritten Reiches. München, 2006. S. 84.
  5. Wenn erst Friede ist. Überleben mit Anstand in lautloser Opposition. Ein Briefwechsel 1940 - 1945. Wien, 1987. S. 178.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Deutsche biographische Enzyklopädie (2007):