Jump to content

Ժառանգելիություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ժառանգելիություն
վիճակագրության տեսակ Խմբագրել Wikidata
Ենթակատեգորիաtendency, Կոռելյացիա Խմբագրել Wikidata
Թեմայով վերաբերում էԺառանգականություն Խմբագրել Wikidata

Ժառանգելիություն, կենդանիների կամ բույսերի (կամ նրանց խմբերի) պոպուլյացիաներում փոփոխականության գենոտիպային պայմանավորվածություն։

Ընդհանուր նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնութագրվում է պոպուլյացիոն-գենային հարաչափով՝ հ², կամ ժառանգականության գործակցով, որը որոշվում է հատուկ եղանակներով՝ հիմնված հիմնականում տարբեր աստիճանի ազգակցությամբ անհատների միջև ֆենոտիպային նմանության հաստատման վրա։ Հ² մեծությունը (արտահայտվում է միավորի մասերով, երբեմն՝ %-ներով) հնարավորություն է տալիս դատելու պոպուլյացիաների գենային կառուցվածքի մասին և ընտրության մեթոդներ ընտրելու չափանիշ է։ Եթե հ²-ու արժեքը մոտենում է 1-ի (100%), հետազոտվող պոպուլյացիայի բազմազանությունը գրեթե ամբողջությամբ պայմանավորված է առանձնյակ գենոտիպերի տարբերությամբ, եթե զրո է՝ մոդիֆիկացիոն (չժառանգվող) տարբերություններով։ հ² ցուցանիշի մեծությունը կախված է կենդանիների և բույսերի գենային բազմազանության աստիճանից և հատկանիշների բնույթից։ Որոշ քանակական հատկանիշներ (կաթի յուղայություն, կաթում սպիտակուցների պարունակություն) բնորոշվում են ժառանգելիության բավականին բարձր ցուցանիշներով, և ընտրության արդյունավետությունն զգալիորեն բարձր է, քան ցածր ժառանգելությամբ հատկանիշներինը (լակտացիայի երկարատևություն, կենդանու պտղատվություն, բույսից ստացված հատիկների զանգված և թիվ)։ Հատկանիշի ժառանգելիության արժեքը հնարավորություն է տալիս կանխատեսելու գյուղատնտեսական բույսերի ու կենդանիների ընտրության տեմպը և մթերատվության աճը։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Գյուղատնտեսական հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժառանգելիություն» հոդվածին։