Jump to content

Լարգո (Սոֆիա)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Քարտեզ
Քարտեզ

Լարգո (բուլղար․՝ Ларго, definite form Ларгото, Largoto), Բուլղարիայի մայրաքաղաք Սոֆիայի կենտրոնում գտնվող ստալինյան ոճի երեք շենքերից բաղկացած ճարտարապետական համալիր, որը նախագծվել և կառուցվել է 1950–ական թվականներին՝ որպես նոր քաղաքային կենտրոն։ Այսօր այն համարվում է Հարավարևելյան Եվրոպայում ստալինյան ճարտարապետության լավագույն օրինակներից մեկը[1], ինչպես նաև Սոֆիայի տեսարժան վայրերից մեկը։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համալիրը ներառում է նախկին Կուսակցության տունը (Բուլղարիայի կոմունիստական կուսակցության նախկին շտաբ բնակարանը), ներկայումս օգտագործվում է որպես Բուլղարիայի խորհրդարանի վարչական շենք կենտրոնում, և երկու շենք կողքից, որոնցից մեկում ներկայումս տեղակայված է Կենտրոնական հանրախանութը և Բուլղարիայի Նախարարների խորհուրդը, մյուսում գտնվում են Նախագահի նստավայրը, «Բալկաններ» հյուրանոցը և Կրթության նախարարությունը։

1951 թվականին Բուլղարիայի Նախարարների խորհուրդը որոշում ընդունեց Լարգոյի շինարարության վերաբերյալ[2]։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Սոֆիայի կենտրոնում ռմբակոծության հետևանքով տուժած շատ շենքեր 1952 թվականի աշնանը քանդվեցին, առաջիկայում նոր շենքեր կառուցելու նպատակով[2]։ Ճարտարապետ Պետսո Զլատևի ղեկավարած թիմի կողմից նախագծված Կուսակցական տունը բացվեց 1955 թվականին[2]։ Էլեկտրոֆիկացիայի նախարարության գրասենյակները զբաղեցրին Պետական խորհուրդը և Նախագահի աշխատակազմը, Պետսո Զլատևի, Պյոտր Զագորսկու և մյուս ճարտարապետների աշխատանքները ավարտվեցին հաջորդ տարի, իսկ Կոստա Նիկոլովի ղեկավարած ճարտարապետների խմբի կողմից նախագծված շենքի կենտրոնական հանրախանութի մասը ավարտվեց 1957 թվականին[2]։ Նախագահի աշխատակազմի և նախկին Ազգային հնագիտական թանգարանի միջև շատրվանը կառուցվել է 1958 թվականին[2]։ Լարգոյում տեղակայված Վլադիմիր Լենինի արձանը 2000 թվականին փոխարինվեց Սուրբ Սոֆիայի արձանով։

Համալիրի շրջակայքում գտնվող սալահատակված հրապարակը կոչվում էր Անկախության հրապարակ։ Այն բաղկացած է կենտրոնում գտնվող երկշերտ սիզամարգերից, որտեղ տեղակայված են ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների դրոշները։ Անկախության հրապարակը կազմավորվել է իշխան Ալեքսանդր Դոնդուկովի ու ազատարար կայսրի բուլվարների և Լարգոյից արևմուտքում ընկած Տոդոր Ալեքսանդրովի բուլվարի միաձուլումից։

1989 թվականի ժողովրդագրական փոփոխություններից հետո Լարգոյի կոմունիստական խորհրդանիշերը հանվեցին, որոնցից ամենախորհրդանշականը Կուսակցության նախկին շենքի վրայից ուղղաթիռով Կարմիր աստղի հեռացումն էր և Բուլղարիայի դրոշի տեղադրումը։ 1990-ական թվականներին առաջարկություններ եղան նախկին Կուսակցական տան վերակառուցման վերաբերյալ, որը երբեմն դիտարկվում էր որպես անցյալի գաղափարախոսության տարր և առաջարկվում էր այն փոխարինել ժամանակակից ճարտարապետության տարրերով։ Նոր ճարտարապետական նախագծի համաձայն Սոֆիայի Անկախության հրապարակը պետք է վերակառուցվեր[3][4]։ Կենտրոնի խոտածածկույթն ու դրոշները պետք է փոխարինվեն հատակի ապակե ծածկով, որպեսզի տեսանելի լինեն հին Թրակյան և հռոմեական Սերդիկա քաղաքի ավերակները՝ այն դարձնելով զբոսաշրջային գրավչության վայր[5]։ Նախատեսվում է միացնել նաև երկու խաչմերուկներ` մեկը Կուսակցության տան դիմացի, մյուսը՝ միջնադարյան «Սուրբ Պետկա» եկեղեցու[5], ինչը կմոտեցնի մոտակա մետրոյի կայարաններին։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Bulgaria Sofia Sights Around the Center of the Capital». monkeytravel.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ փետրվարի 27-ին. Վերցված է 2006 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Kiradzhiev, Svetlin (2006). Sofia 125 Years Capital 1879-2004 Chronicle (Bulgarian). Sofia: IK Gutenberg. ISBN 954-617-011-9.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  3. Todorov, Petar; Mihail Konstantinov (2001 թ․ հունվարի 10). «Glass Dome Project». Demokratsiya. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2006 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
  4. Panchev, Lyubomir (2006 թ․ օգոստոսի 19). «Pro and con the reorganization of the Party House» (Bulgarian). Duma. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2006 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  5. 5,0 5,1 Aleksandrova, Nina (2006 թ․ սեպտեմբերի 4). «The Largo is to be covered by a glass lid» (Bulgarian). Standart News. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2006 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)