Jump to content

Յուրի Վարդանյան (ֆիզիկոս)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Վարդանյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Յուրի Վարդանյան (այլ կիրառումներ)
Յուրի Վարդանյան
Ծնվել էօգոստոսի 20, 1936(1936-08-20)
Նոր Բայազետ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել էհոկտեմբերի 23, 2019(2019-10-23)[1] (83 տարեկան)
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ և ֆիզիկոս
Հաստատություն(ներ)Երևանի պետական համալսարան
Պաշտոն(ներ)Հայաստանի Ազգային ժողովի պատգամավոր
Ալմա մատերԵրևանի պետական համալսարան
Գիտական աստիճանֆիզիկամաթեմատիկական գիտությունների դոկտոր
Տիրապետում է լեզուներինհայերեն

Յուրի Լազարի Վարդանյան (օգոստոսի 20, 1936(1936-08-20), Նոր Բայազետ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - հոկտեմբերի 23, 2019(2019-10-23)[1][2]), հայ խորհրդային ֆիզիկոս-տեսաբան։ Ֆիզմաթ գիտությունների դոկտոր (1972), պրոֆեսոր (1974)։ ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ (2010)[3]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավարտել է Երևանի պետական համալսարանը (1959)։ 1965 թվականից աշխատել է նույն համալսարանում․ 1974-1983 թվականներին՝ միջուկային ֆիզիկայի ամբիոնի, 1983 թվականից՝ ալիքային պրոցեսների տեսության և ֆիզիկայի ամբիոնի վարիչ[4]։

1960-1965 թվականներին եղել է ՀԽՍՀ ԳԱ Կենտրոնական ԳՀ ֆիզիկատեխնիկական լաբորատորիայի կրտսեր գիտաշխատող, այնուհետև ավագ գիտաշխատող։ 1965-1973 թվականներին՝ ԵՊՀ-ի տեսական ֆիզիկայի ամբիոնի ավագ դասախոս, դոցենտ, 1973-1974 թվականներին՝ Երևանի պետական համալսարանի ռադիոֆիզիկայի ֆակուլտետի միջուկային ֆիզիկայի ամբիոնի պրոֆեսոր, իսկ 1975-2017 թվականներին՝ ԵՊՀ ռադիոֆիզիկայի ֆակուլտետի դեկան[5]։

2019 թվականի հուլիսին Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը «Վարդանյանն ընդդեմ Հայաստանի» գործով Հայաստանի կառավարությանը պարտավորեցրել էր 1,6 միլիոն եվրո գումար հատուցել Վարդանյանին՝ Երևանի Կենտրոնում նրան սեփականազրկելու հայցով[2][6]։

Գիտական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխատանքները վերաբերում են միջուկային նյութի տեսությանը և դրա աստղաֆիզիկական կիրառություններին։ Կարևոր արդյունքներ է ստացել գերխիտ այլասերված նյութի վիճակի հավասարման, սպիտակ թզուկների և բարիոնային աստղերի հավասարակշռության և կայունության, բաբախումների, անհամասեռ պտույտի, սառեցման, գրավիտացիոն ճառագայթման հարցերի վերաբերյալ[4]։

Մրցանակներ և պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • ԽՍՀՄ «Աշխատանքային արիության համար» մեդալ (1970)[3]
  • ՀԽՍՀ ԳԽ պատվոգիր (1980)[3]
  • ՀՀ «Անանիա Շիրակացու» մեդալ (1999)[3]
  • ՀՀ վարչապետի հուշամեդալ (2009)[3]
  • «Դրաստամատ Կանայան» պաշտպանության նախարարության մեդալ (2009)[3]
  • ԵՊՀ Ոսկե մեդալներ (2007, 2010)[3]
  • ՀՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (2014)[3]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 https://www.lragir.am/2019/10/23/487328/
  2. 2,0 2,1 «Lragir.am». Մահացել է ԵՊՀ ռադիոֆիզիկայի ֆակուլտետի կիրառական էլեկտրադինամիկայի և մոդելավորման ամբիոնի պրոֆեսոր Յուրի Վարդանյանը. 23.10.2019. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 23.10.2019-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 «ՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա». www.sci.am. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  4. 4,0 4,1 Խմբագրական կոլեգիա, Հայկական Սովետական Հանրագիտարան, հ. 11 (խմբ. Վիկտոր Համբարձումյան), Ե., «Հայկական ՍՍՀ Գիտությունների Ակադեմիա Հայկական Սովետական Հանրագիտարանի գլխավոր խմբագրություն», 1985, էջ 321 — 720 էջ։
  5. LLC, Helix Consulting. «Մահացել է պրոֆեսոր Յուրի Վարդանյանը». www.panorama.am (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  6. «ՄԻԵԴ-ը Հայաստանի դեմ վճիռ է կայացրել. փոխհատուցման գումարը 1 մլն 608 հազար եվրո է». Hetq.am. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուրի Վարդանյան (ֆիզիկոս)» հոդվածին։