Օլգա Պոբլետե դե Էսպինոսա
Օլգա Պոբլետե դե Էսպինոսա իսպ.՝ Olga Poblete Poblete (Olga Poblete de Espinosa) | |
---|---|
Ծնվել է | մայիսի 21, 1908 |
Ծննդավայր | Տակնա |
Մահացել է | հուլիսի 17, 1999 (91 տարեկան) |
Մահվան վայր | Սանտյագո, Չիլի |
Քաղաքացիություն | Չիլի |
Մասնագիտություն | հասարակական գործիչ, համալսարանի դասախոս և պատմաբան |
Աշխատավայր | Չիլիի համալսարան |
Օլգա Պոբլետե դե Էսպինոսա (իսպ.՝ Olga Poblete de Espinosa, մայիսի 21, 1908, Տակնա - հուլիսի 17, 1999, Սանտյագո, Չիլի), չիլիացի հասարակական գործիչ, պատմաբան, մանկավարժ, ֆեմինիստ, Չիլիի համալսարանի պրոֆեսոր[1]։
«ժողովուրդների միջև խաղաղության ամրապնդման համար» միջազգային լենինյան մրցանակի դափնեկիր (1962)։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եղել է միայնակ մոր աղջիկ։ Մինչև 1929 թվականը Չիլիի մանկավարժական համալսարանում ուսումնասիրել է պատմություն, աշխարհագրություն և ազգային կրթություն։ Ուսանողական տարիներին ակտիվ մասնակցություն է ունեցել քաղաքական կյանքին։
1935 թվականից մասնակցել է Չիլիի ժողովրդավարական շարժմանը, հանդիսացել է Չիլիի կանանց ազատագրական շարժման կազմակերպիչներից մեկը (Էլեն Կաֆարենոյի հետ մեկտեղ)[2][3][4]։
Իսպանիայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ «Օգնություն հեղափոխության մարտիկներին» միջազգային կազմակերպության մասնակից է եղել, իսպանացի փախստականների համար սնունդ և դեղորայք է հասցրել։ Ակտիվորեն աշխատել է Չիլիի ազգային ճակատի հաղթանակի համար (Frente Popular), որն էլ 1938 թվականին ձախակողմյան ուժերից որպես նախագահ իշխանության է բերելՊեդրո Ագիրե Սերդային։
1950 թվականից հանդիսացել է Չիլիի «Խաղաղության կողմնակիցներ» շարժման ակտիվիստներից մեկը՝ նրա հիմնադրման օրվանից։ 1959 թվականին պարգևատրվել է Ժոլիո Կյուրիի անվան ոսկե մեդալով։ 1960 թվականից հանդիսացել է խաղաղության համաշխարհային խորհրդի շարժման նախագահը, 1961 թվականից եղել է Խաղաղության համաշխարհային խորհուրդի քարտուղար, ներկայացնել է Լատինական Ամերիկայի երկրները։
Եղել է 1961 թվականին հրավիրված «Ազգային ինքնիշխանությունը, տնտեսական ազատությունն ու խաղաղությունը» լատինաամերիկյան կոնֆերանսի կազմակերպիչներից, մասնակիցներից մեկն է։
1973 թվականին Չիլիի ռազմական հեղաշրջումից և Ավգուստո Պինոչետի բռնատիրության հաստատումից հետո հետապնդվել է իշխանությունների կողմից, սակայն շարունակել է հասարակական գործունեությունը, կազմակերպել է այսպես կոչված «սննդի զամբյուղ» աշխատողների համար հավաքներ։
Չիլիի մանկավարժության զարգացման գործում մեծ ներդրում է ունեցել։ Եղել է Մանուել դե Սալասայի անվան փորձարարական լիցեյի հիմնադիրն ու ուսուցիչը, որն առաջին կենտրոնն էր երկրում, որ տրամադրում էր միջնակարգ կրթության ուսման և ստեղծագործության ոլորտում։ Հետագայում Չիլիի համալսարանի փիլիսոփայահումանիտար բաժնում աշխատել է որպես Հեռավոր Արևելքի և Աֆրիկայի պատմության պրոֆեսոր, եղել է Լատինական Ամերիկայի համալսարանի առաջին կին պրոֆեսորը։ 1970 թվականից ֆակուլտետի դեկան։
1968-1970 թվականներից հանդիսացել է մանկավարժական համալսարանի տնօրեն։
Համընդհանուր պատմության, չինական մշակույթի և մի շարք կենսագրական գրքերի հեղինակ է։
Ընտրանի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Tres ensayos para historia cultural de China, S., 1955;
- Historia contemporánea: los últimos 50 años, 1914—1964, S., 1968.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ AP via the Meriden Record of May 1, 1962
- ↑ Pernet, Corinne A. (January 1994). Peace in the World and Democracy at Home: The Chilean Women's Movement in the 1940s, in David Rock (ed.), Latin America in the 1940s: War and Postwar Transitions. Berkeley: University of California Press, 1994, p. 166–188. ISBN 9780520084179.
- ↑ «Corinne A. Pernet, "El Movimiento Pro Emancipación de la Mujer Chilena en provincia: Mobilización femenina y sus obstaculos, 1935–1942," in Lorena Godoy, Elizabeth Hutchison, Karin Rosemblatt and Soledad Zarate (eds.), Disciplina y desacato: Construcción de identidad en Chile, siglos XIX y XX, Santiago, SUR/CEDEM, 1995, p. 287–329». Վերցված է 2016 թ․ մարտի 10-ին.
- ↑ «Corinne A. Pernet, "El MEMCh hizo Historia", Santiago: Fundación Biblioteca y Archivo de la Mujer, 1997». Վերցված է 2016 թ․ մարտի 10-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Biografie bei Mujeres Bacanas (spanisch)
- Biografie bei Encyclopedia (englisch)
- Biografie bei Internationalallende
- Homenaje a Olga Poblete Արխիվացված 2023-03-08 Wayback Machine
- Youtube Video: Material de Cámara. Entrevista a Olga Poblete 2ª parte. 1989. Diamela Eltit
- Kurzbiografie bei La Estrella de Arica Արխիվացված 2021-05-17 Wayback Machine
- Մայիսի 21 ծնունդներ
- 1908 ծնունդներ
- Հուլիսի 17 մահեր
- 1999 մահեր
- Անձինք այբբենական կարգով
- Չիլիացի ֆեմինիստներ
- Չիլիի քաղաքական գործիչներ
- Մանկավարժներ այբբենական կարգով
- 20-րդ դարի մանկավարժներ
- Չիլիացի պացիֆիստներ
- 20-րդ դարի պատմաբաններ
- Չիլիացի կենսագիրներ
- Դասագրքերի հեղինակներ
- Չիլիացի կին պատմաբաններ
- Լենինյան մրցանակի դափնեկիրներ